Lelieteelt

De lelieteelt op ons bedrijf neemt ongeveer 80 ha. in beslag.  Indertijd zijn we begonnen met lelies te telen op contract, maar inmiddels telen wij ook een aanzienlijk deel 'eigen' lelies. En ook telen wij nog steeds voor contractgevers.

De verschillen hiertussen kunt u vinden onder de kopjs 'eigen teelt' en 'contractteelt'.

Het grootste deel van onze teelt zijn 'leverbare' lelies zoals dat heet. Dat betekent dat de bollen die in het voorjaar geplant worden, in het najaar geoogst worden en dan verkocht en afgeleverd worden. Ongeveer 80% van de Nederlandse leliebollen gaat naar het buitenland, bijvoorbeeld naar China, Japan of bijvoorbeeld de Verenigde Staten. Meestal als bol, maar ook als bloem via een bloementeler (een broeier laat er dan een bloem uitgroeien en deze wordt gesneden als de knoppen bijna uitkomen). Ook onze bollen gaan voor een deel naar het buitenland, maar we telen ook voor de binnenlandse broeierij.

vermeerdering van leliebollen

Vermeerdering van lelies kan op verschillende manieren, maar meestal wordt er geschubt. Dat betekend dat van dikke bollen de schubben gehaald worden. Op die schubben groeit later een klein bolletje.  De percelen met deze schubben laten we veelal 2 jaar in de grond zitten om goed te kunnen groeien. Na die 2 jaar worden ze gerooid, gespoeld en gaan ze de koeling in. Daarna worden deze nieuwe bollen weer geplant en zijn ze aan het eind van dat jaar geschikt om als plantgoed voor leverbaar gebruikt te kunnen worden. Het duurt dus minstens 3 jaar voor je nieuw plantgoed voor leverbare bollen hebt. Natuurlijk is het erg belangrijk om te werken met gezond uitgangsmateriaal. De bollen die wij laten schubben zijn dan ook van te voeren getoetst en vrij bevonden van virussen. Het is ook mogelijk om door weefselkweek te vermeerderen. Dan worden de (gezonde) bollen geschubt en versneden tot kleine stukjes. Daar groeien dan in een laboratorium hele kleine plantjes uit. Meestal gebruiken wij de schub-methode. In 2016 hebben wij ruim 1,5 miljoen bollen laten schubben.

Leliebollen planten

Ongeveer eind maart beginnen we met het planten van de lelies. De grond is dan geploegd en vlak voor het planten worden de bedden erop gefreesd waar de bollen in geplant gaan worden. De plantmachine plant ongeveer 3 ha. per dag. Dan kunnen de bollen beginnen met groeien. Om verstuiving van het zand tegen te gaan zaaien we soms graan over het perceel zodat het zand daardoor goed vastgehouden wordt. Ook kunnen we er mest over brengen zodat het zand niet weg waait. 

Verzorging van de leliebollen

Bij de verzorging van de gewassen komt heel veel kijken. Als de bollen groeien is goede voeding uiteraard heel belangrijk. Er worden dan ook regelmatig grondmonsters genomen en indien nodig wordt er kunstmest gestrooid.  Als het te droog dreigt te worden zullen we beregenen.  Een heel perceel lelies volop in groei is veel water nodig dus dit komt regelmatig voor. Het is dan ook erg belangrijk dat bij elk perceel een goede water aanvoer zit. Meestal is dat een bron. Zonodig zullen wij deze bron laten maken in overleg met de grondeigenaar.

beregening

Beregenen doen wij op 2 manieren: met een haspel of met vaste beregening. Als we beregenen met een haspel dan wordt het water met 1 grote sproeier (kanon) over het gewas gespoten. De haspels (en uiteraard de pomp) verhuizen van het ene perceel naar het andere. De slang met de spoeier wordt met de trekker uitgetrokken vanaf de haspel naar de andere kant van het perceel, tussen de bedden door. Heel langzaam rolt de haspel dan de slang weer op en door deze snelheid kunnen we bepalen hoeveel water er op het gewas komt.

Bij vaste beregening liggen de beregeningsbuizen met kleinere spoeiers het hele seizoen in het gewas. Direct na het planten worden deze buizen op de bedden gelegd zodat de planten er vanzelf omheen groeien en er niet door gehinderd worden. Deze sproeiers kunnen we tegelijk een tijd aanzetten. We hoeven dan alleen de pomp naar het perceel te brengen. Deze wijze van beregenen gebruiken wij met name in de teelt van de 1- en 2-jarige schubben. 

gewasbescherming

Om te voorkomen dat het gewas ziek wordt door bijvoorbeeld schimmelinfecties of virusoverbrenging door bladluizen, wordt er regelmatig gewasbescherming toegepast. Door regelmatig het gewas te beschermen kan volstaan worden met lage doseringen. De frequentie heeft ook te maken met de snelle afbraak van de diverse middelen.  Specifieke middelen uitsluitend voor de bollenteelt bestaan niet maar er worden algemene middelen gebruikt die ook bij heel veel andere teelten van bijvoorbeeld groente en fruit gebruikt worden. Een gewasbeschermingsmiddel heeft een toelating van het CTGB en is, net als medicijnen, veilig te gebruiken mits volgens voorschrift toegepast. 

lelie's koppen

Je zult op het land niet zoveel bloeiende lelies vinden. De bloemknoppen worden voor de bloei eraf gehaald (het gewas wordt gekopt) zodat de energie van de plant naar de bol gaat, i.p.v. naar de bloem. Zo kun je een maximale groei genereren. De gewassen worden door onze medewerkers geselecteerd. Dit gebeurt handmatig. De mannen lopen bed voor bed de percelen door en verwijderen indien nodig afwijkende planten. Dit herkennen ze aan eventuele afwijkingen aan het blad. Dit is anders dan bijvoorbeeld bij de tulpenteelt, deze worden met name geselecteerd op de bloem. Dat is ook de reden dat de tulpenvelden wel bloeien en de planten pas daarna gekopt worden.

de oogst van leliebollen

Als de leliebollen zijn uitgegroeid en afgerijpt kunnen ze worden geoogst. Dit vind plaats vanaf half oktober tot eind december. De bollen worden met vrij veel zand gerooid, om beschadigingen te voorkomen. Soms is het nodig om voor het rooien nog met een machine de laatste stelen te verwijderen. Van de rooier gaan de bollen in een kipper en die brengt de de bollen naar onze spoelerij in De Krim. In een grote spoelmachine wordt het zand er afgespoeld.  Het grootste deel van het zand wordt direct na het lossen al opgevangen en gaat meteen mee terug naar het perceel.

de verwerking van de leliebollen

Nadat de lelies gespoeld zijn en gedroogd, worden ze in kuubs-kisten getransporteerd naar onze verwerkingshal in Brucht. Een ander deel (de contract teelt) gaat direct terug naar de eigenaar om daar te worden verwerkt.  Bij onze verwerkingslijn worden allereerst eventuele ongerechtigheden eruit gehaald, dit kunnen bijvoorbeeld nog stelen zijn die nog aan de bol zitten of beschadigde of afwijkende bollen. Daarna worden de bollen gesorteerd op maat. Dit gebeurd doordat ze in onze machine gewogen worden, waardoor de maat kan worden bepaald. De bollen worden zodoende op de juiste leesbanden gelegd. Ook hier wordt er nog gecontroleerd op bijvoorbeeld beschadiging. Dan worden de bollen per maat en aantal in leliekratten geteld. Bijvoorbeeld 300 stuks in de maat 14-16 per krat, of 200 stuks 16-18... Al die kratten worden per maat en partij op pallets verpakt en naar de betreffende afnemer afgeleverd. Het kan zijn dat de bollen naar een export-bedrijf gaan, die ze dan klaar maakt voor export door ze op een bepaalde wijze opnieuw te verpakken. Indien de bollen naar een broeier gaat zullen ze daar eerst een periode in de koeling gaan alvorens ze opnieuw geplant worden om er een mooie bloem van te trekken. Deze bloemen worden niet alleen in Nederland vermarkt, maar ook een groot deel wordt als snijbloem (in knop uiteraard) geëxporteerd.

Klik ook eens  HIER  voor een filmpje over onze verwerkingsmachines (gemaakt door de leverancier)